Ceny ropy spadają, ale kryzys trwa

Dalsze spadki cen ropy mało prawdopodobne

Cena ropy spadły poniżej 85 USD za baryłkę – to najniższy wynik od lutego. Pomimo spowolnienia, szanse na większe osłabienie są małe.

Zapasy paliw w USA

Odbudowa zapasów w USA ograniczy spadek cen. Średnie zapasy w 2022 r. wyniosły ok. 1,7 mld baryłek– to najniższy wynik od 2008 r. Przejściowym problemem jest niedobór mocy rafineryjnych – w ostatnich 3 latach w USA zamknięto rafinerie, które przetwarzały ok. 10 proc. zużycia. Maleje też wydobycie ropy w USA – powodem są kurczące się zasoby dostępne do odwiertów w Nowym Meksyku i Teksasie. Odbudowa zapasów zmniejszy globalną podaż.

Przechodzenie z gazu na ropę

Międzynarodowa Agencja Energii (MAE) sygnalizuje przechodzenie firm energochłonnych z gazu na ropę. Spadek cen ropy podniesie popyt na ten surowiec. Agencja spodziewa się wzrostu konsumpcji o 700 tys. baryłek dziennie od IV kw. 2022 r. Wzrost zużycia ropy będzie najsilniejszy w Europie i Azji. Wykorzystanie ropy to sposób na obniżanie łącznego kosztu produkcji energii.

Tankowanie coraz tańsze

Maleją natomiast różnice cen pomiędzy baryłką ropy naftowej a produktami pochodnymi, co będzie sprzyjać tańszemu tankowaniu. W Europie różnica cen między kontraktami terminowymi na benzynę i ropę na dostawę w kwietniu 2023 r. spadła z 40 USD do 30 USD za baryłkę. W przypadku oleju napędowego różnice zmniejszyły się z 26 USD do 12 USD.

Pomimo niedoboru mocy rafineryjnych, ceny paliw spadają. W 2021 r. po raz pierwszy od 30 lat spadła globalna wartość mocy rafineryjnych. MAE prognozuje, że rafinerie w 2022 r. wyprodukują 1 mln baryłek dziennie więcej niż w 2021 r. W 2023 r. moce przetwórstwa powiększą się o 1,6 mln baryłek. Łącznie produkcja towarów pochodnych wzrośnie o 3,5 proc. Przetwórstwo ropy najmocniej zwiększy się w Chinach – odpowiadają one za 70 proc. wzrostu mocy rafineryjnych w latach 2019-2023. Obniży to ceny paliwa w przyszłości.

Zależność od skali recesji

Wzrost podaży paliw pomoże europejskim przedsiębiorstwom. Niemcy raportują braki oleju napędowego. W sierpniu Europa importowała szlakami morskimi z Azji 365 tys. baryłek paliwa do silników diesla. Jest to ponad 5 proc. zapotrzebowania z całego roku i najwyższa skala importu od marca. Problemy z zaspokojeniem popytu będą zależały od skali recesji w Europie – ewentualne niedobory mogą oznaczać konieczność większego importu z Chin.

Walka ze skutkami kryzysu

Spadek cen ropy nie zmieni podejścia UE. Państwa europejskie nadal powiększają wydatki na walkę z kryzysem energetycznym. Bruegel wskazuje, że łączny koszt przekracza 500 mld EUR. Najwięcej przeznaczyła Wielka Brytania – 178,4 mld EUR (6,5 proc. PKB). W czołówce znalazły się również kraje południowe. Najmniej wydały państwa skandynawskie. Bruegel wskazuje, że Polska przeznaczyła na ten cel 10,6 mld EUR (2 proc. PKB). Statystyki nie uwzględniają kosztów zamrażania cen energii elektrycznej i ograniczania wzrostu cen ciepła.

Tekst został opublikowany w Miesięczniku Makroekonomicznym PIE 9/2022 z 05.09.2022 r.